Jakie wymagania musi spełniać szatnia w zakładzie pracy?

Prowadzenie zakładu pracy i zatrudnianie pracowników wiąże się z określonymi obowiązkami, jakie spoczywają na pracodawcy. Są one regulowane przez prawo, w tym między innymi przez kodeksy pracy i cywilny. Do najważniejszych zalicza się zadbanie o bezpieczeństwo podwładnych. Pracodawca jest też zobowiązany do stworzenia higienicznych warunków, w których jego pracownicy wykonują zadania, oraz spędzają czas podczas przysługujących im przerw.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Co to są pomieszczenia higieniczno-sanitarne?
• Wymogi prawne i techniczne dotyczące szatni
• Rodzaje szatni pracowniczych
• Co powinno znaleźć się w szatni?

Co to są pomieszczenia higieniczno-sanitarne?

 Wykonywanie pracy zawodowej w obecnych czasach nie jest przymusem, lecz zapewnia środki na utrzymanie. To jednak pracownik ma prawo decydować, gdzie chce pracować i jakie wykonywać obowiązki. Jednocześnie ma on też określone prawa zapewnione mu odpowiednimi przepisami. Wśród nich jest między innymi godne traktowanie podwładnego, co oznacza powierzanie mu zadań, które nie naruszają jego dobrego imienia, poglądów czy przekonań religijnych.

Pracodawca musi też zapewnić podwładnemu warunki, w których ten może zjeść posiłek, odpocząć, bezpiecznie przechować swoje rzeczy osobiste czy też zadbać o czystość i higienę. Do tego celu służą pomieszczenia higieniczno-sanitarne. Mogą one mieć różną formę i przeznaczenie, jednak muszą spełniać wymogi dotyczące wielkości czy wyposażenia, określone rozporządzeniem w sprawie przepisów ogólnych BHP.

Do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych zaliczają się:

• szatnie pracownicze,
• pomieszczenia przeznaczone do utrzymywania higieny osobistej – natryski, umywalnie, ubikacje,
• jadalnie,
• pomieszczenia przeznaczone do prania, czyszczenia i odkażania odzieży roboczej,
• pomieszczenia chroniące przed chłodem.

Może Cię zainteresować: BHP w zakładzie pracy o czym musisz wiedzieć?

Wymogi prawne i techniczne dotyczące szatni

Wyznaczanie miejsc pełniących funkcje socjalne czy higieniczno-sanitarne nie może być przypadkowe. Ich charakter, a w szczególności powierzchnia są określone przepisami. Ma to na celu zobowiązanie pracodawcy nie tylko do wyznaczenia takich pomieszczeń, ale też do stworzenia w nich warunków, w których pracownicy będą mogli zaspokoić swoje potrzeby.

Nie spełni bowiem, swojego zadania szatnia, w której na 20 pracowników zmiany przypada jedna ławka, umywalka czy szafka metalowa. Kwestie wielkości i wyposażenia pomieszczeń sanitarno-higienicznych reguluje rozporządzenie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Dotyczy to również szatni. Zgodnie z zaleceniami:

• szatnia powinna być ulokowana w oddzielnym pomieszczeniu, suchym i w miarę możliwości z dostępem do dziennego światła,
• każde pomieszczenie socjalne powinno być ogrzewane, oświetlone i wentylowane (minimum czterokrotna wymiana powietrza na godzinę),
• jeśli szatnia znajduje się w piwnicy, jej ściany oraz podłoga powinny być izolowane przed chłodem i wilgocią. Niezbędne jest też zapewnienie wyjścia ewakuacyjnego,
• liczba miejsc siedzących powinna być nie mniejsza, niż połowa liczby pracowników na najliczniejszej zmianie,
• szerokość przejść komunikacyjnych powinna wynosić nie mniej niż 1,5 m, a odległość szaf od ściany – nie mniej niż 1,1 m.

Szatnia jako pomieszczenie socjalne powinna mieć wysokość co najmniej 2,5 m. Poszczególne pomieszczenia sanitarne i socjalne nie mogą być połączone przejściami, w których przechowuje się lub używa substancji brudzących, trujących itp., Wielkość i wyposażenie pomieszczeń powinny być dostosowane do liczby pracowników i warunków pracy. Niezbędne jest też utrzymanie ich w czystości i dobrym stanie technicznym.

Rodzaje szatni pracowniczych

Szatnie pracownicze powinny się znaleźć w każdym zakładzie pracy, w którym pracownik ma obowiązek lub konieczność przebierania się w odzież roboczą. W takich miejscach niezbędne jest oddzielenie pomieszczeń przeznaczonych dla kobiet i mężczyzn, zwłaszcza jeśli łączy się z nimi pomieszczenie sanitarne. Ponadto przepisy wyszczególniają trzy typy szatni:

• podstawowe,
• odzieży roboczej i ochronnej,

Szatnia podstawowa ma charakter uniwersalny i jest przeznaczona do przechowywania zarówno odzieży własnej pracowników, jak i roboczej. Takie rozwiązanie jest możliwe tam, gdzie odzież robocza w trakcie pracy nie jest narażona na zabrudzenia i może wchodzić w kontakt z ubraniem prywatnym. W przeciwnym wypadku należy stworzyć oddzielną szatnię na ubrania robocze.

Szatnie przepustowe stanowią połączenie dwóch pozostałych i powinny być rozdzielone przez pomieszczenie sanitarne z natryskami. Są one niezbędne tam, gdzie podczas pracy pracownik ma kontakt ze środkami trującymi, agresywnymi, o intensywnym zapachu, które nie powinny wydostawać się do pomieszczeń wspólnych.

Sprawdź również: Czy szafki dla pracowników to przymus czy dobra wola pracodawcy?

Co powinno znaleźć się w szatni?

Przepisy BHP określają, jak powinno być wyposażone pomieszczenie socjalne. Wymagania dotyczą między innymi umeblowania. Przykładowo odzieżowa szafka metalowa powinna spełniać wymogi normy PN -75M-78711. Zgodnie z nimi jej parametry to wysokość 1800 mm, szerokość 400 mm oraz głębokość 480 mm.

Szafka powinna też być podzielona na pół metalową przegrodą, wyposażona w drążek i półki. Jeśli w szatni przewidziano szafki pracownicze jednodrzwiowe, każdy pracownik powinien otrzymać dwie – na odzież prywatną i roboczą. Na wyposażeniu szatni powinny się też znaleźć wieszaki pracownicze, sprzęt do odkażania i czyszczenia, oraz suszenia ubrań.